زمان تقریبی مطالعه: 2 دقیقه
 

دائمه مطلقه با وقتیه در شکل سوم





دائمه مطلقه با وقتیه در شکل سوم، از اصطلاحات علم منطق بوده و يکي از ضروب منتج قیاس مختلط در شکل سوم می‌باشد.


۱ - تعریف اجمالی



دائمه مطلقه با وقتیه در شکل سوم، از اصطلاحات علم منطق بوده و يکي از ضروب منتج قیاس مختلط در شکل سوم می‌باشد.

۱.۱ - قياس مختلط


«قياس مختلط» قياسى است که صغری و کبری آن از قضایای موجهه ترکيب يافته باشد. يکي از ضروب منتج قياس مختلط در شکل سوم عبارت است از: اختلاط قضيه دائمه مطلقه (صغرا) با وقتيه (کبرا) .

۱.۲ - تبعیت نتیجه از کبری از لحاظ جهت


بر اساس يکي از قواعد تعيين جهت در نتايج شکل سوم، هر گاه کبراي قياس، يکي از قضاياي غير وصفيه، يعني غير از دو مشروطه عامه و خاصه و دو عرفیه عامه و خاصه باشد، نتيجه از لحاظ جهت، تابع کبراست؛ بنابراين، نتيجه قياس مختلط از دائمه مطلقه با وقتيه، همان وقتيه خواهد بود؛

۱.۳ - مثال


هر انساني دائماً ناطق است و هر انساني در وقت خواب غافل است، نه هميشه؛ پس بعضي ناطق‌ها در وقت خواب غافل‌اند، نه هميشه.
[۳] قطب‌الدین رازی، محمد بن محمد، تحریر القواعد المنطقیه فی شرح رسالة الشمسیه، ص۱۵۵.
[۴] مجتهدخراسانی(شهابی)، محمود، رهبر خرد، ص۳۲۰.
[۵] قطب‌الدین رازی، محمد بن محمد، شرح المطالع یا لوامع الاسرارفی شرح مطالع الانوار، ص۲۷۸.


۲ - پانویس


 
۱. طوسی، نصیرالدین، اساس الاقتباس، ص۲۳۷ -۲۳۹.    
۲. حلی، حسن بن یوسف، الجوهر النضید، ص۱۲۸-۱۳۰.    
۳. قطب‌الدین رازی، محمد بن محمد، تحریر القواعد المنطقیه فی شرح رسالة الشمسیه، ص۱۵۵.
۴. مجتهدخراسانی(شهابی)، محمود، رهبر خرد، ص۳۲۰.
۵. قطب‌الدین رازی، محمد بن محمد، شرح المطالع یا لوامع الاسرارفی شرح مطالع الانوار، ص۲۷۸.
۶. ملا صدرا، محمد بن ابراهیم، منطق نوین مشتمل بر اللمعات المشرقیه فی الفنون المنطقیه، ص۴۷۸.    


۳ - منبع



پایگاه مدیریت اطلاعات علوم اسلامی، برگرفته از مقاله «دائمه مطلقه با وقتیه در شکل سوم»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۵/۱۰/۲۵.    


رده‌های این صفحه : اصطلاحات منطقی




آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.